คลื่นสมอง คืออะไร? ส่งผลอย่างไรกับการนอน มีคลื่นสมองแบบไหนบ้างที่ทำให้นอนไม่หลับ

คลื่นสมอง (Brain Wave)

คลื่นสมอง (Brain Wave) ถือว่าเป็นกระบวนการทำงานของสมองที่มีผลต่อร่างกายโดยตรง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องของการนอนหลับพักผ่อน เพราะเมื่อคลื่นสมองทำงานผิดปกติหรือทำงานมากเกินไป ปัญหาต่างๆ เกี่ยวกับการนอนหลับก็จะเกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็นปัญหาการนอนไม่หลับ หลับๆตื่นๆ ทำให้มีอาการนอนน้อย ซึ่งปัญหาที่เกิดขึ้นเหล่านี้ก็ไม่ใช่เรื่องที่ส่งผลดีต่อสุขภาพร่างกาย ยิ่งถ้าคุณภาพของการนอนไม่ดีเท่าไหร่ สุขภาพร่างกายก็ยิ่งจะไม่ดีตามไปด้วย

คลื่นสมอง คืออะไร?

คลื่นสมอง คือ คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่เกิดจากกระบวนการทำงานของสมอง เกิดขึ้นในส่วนของการรับส่งข้อมูล โดยคลื่นสมองจะมีลักษณะเป็นแบบขึ้นลง ในคนแต่ละคนจะมีความถี่คลื่นสมองที่แตกต่างกัน บางคนอาจจะมีมาก บางอาจจะคนมีน้อย ขึ้นอยู่กับกระบวนการทำงานของสมอง สำหรับการตรวจวัดค่าความถี่ของคลื่นสมอง สามารถตรวจวัดได้โดยใช้เครื่องมือการตรวจวัดคลื่นสมองหรือ EEG

คลื่นสมอง มีความสำคัญอย่างไรกับร่างกาย

คลื่นสมองถือว่ามีความสำคัญต่อร่างกายเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะเรื่องของการเปิดรับประสาทสัมผัส ช่วยกระตุ้นการเคลื่อนไหวของร่างกายให้เคลื่อนไหวได้ดี และพร้อมในการทำกิจกรรมต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการทำงาน การออกกำลังกาย การเพิ่มการเรียนรู้ นอกจากนี้คลื่นสมองยังมีความสำคัญต่อการบำรุงรักษาสมอง ช่วยให้ร่างกายผ่อนคลาย ซึ่งมีส่วนสำคัญกับการนอนหลับอีกด้วย

ประเภทของคลื่นสมอง

ประเภทของคลื่นสมองในร่างกายของมนุษย์มีอยู่หลายประเภทซึ่งออกแบ่งเป็น 4 ประเภท ดังนี้

1.คลื่นสมอง Delta

คลื่นเดลต้า (Delta) เป็นคลื่นสมองที่มีระดับความถี่อยู่ที่ 1/2-4 Hz เป็นคลื่นที่เกิดจากที่ร่างกายได้พักผ่อนอย่างเต็มที่ มีการหลับลึกโดยไม่มีความฝันหรือเกิดจากการฝึกสมาธิอย่างต่อเนื่อง ซึ่งคลื่นสมองสมาธิ แบบนี้จะมีสภาวะผ่อนคลายสูง ช่วยซ่อมแซมร่างกายและสมอง สร้างความจำในระยะยาวได้ดี อีกทั้งยังทำให้เกิดความสุขและความสงบภายในจิตใจ

2.คลื่นสมอง Theta

คลื่นธีต้า (Theta) เป็นคลื่นสมองที่มีระดับความถี่อยู่ที่ 4-8 Hz เกิดขึ้นจากการนอนหลับการทำสมาธิ คลื่นสมองแบบนี้จะทำให้เข้าถึงความจำในระยะยาว เชื่อมต่อกับจิตใต้สำนึกได้ ในช่วงนี้ร่างกายจะหลั่งสารแห่งความสุขหรือเซโรโทนินรวมไปถึงเอ็นโดรฟินด้วย 

3.คลื่นสมอง Alpha

คลื่นอัลฟา (Alpha) เป็นคลื่นสมองที่มีระดับความถี่อยู่ที่ 8-12 Hz เกิดขึ้นจากสภาวะก่อนหลับ การสวดมนต์ การใช้สมาธิรวมไปถึงการนวดผ่อนคลาย คลื่นสมองแบบนี้จะทำให้ร่างกายจับความคิดได้ เข้าถึงความจำได้รวดเร็ว ทำให้อารมณ์ดีอีกทั้งยังมีความคิดสร้างสรรค์ ถือว่าเป็นคลื่นสมองผ่อนคลายที่ดีต่อร่างกายมากๆ

4.คลื่นสมอง Beta

คลื่นเบต้า (Beta) เป็นคลื่นสมองที่มีระดับความถี่อยู่ที่ 12 ถึง 30 Hz เป็นคลื่นสมองที่เกิดจากการที่ร่างกายทำกิจกรรมต่างๆ โดยเฉพาะกิจกรรมที่ต้องใช้ความคิด ยิ่งถ้ามีการใช้ความคิดมากระดับความถี่ก็จะยิ่งสูงขึ้น ใครที่มีคลื่นสมองแบบนี้ จะทำให้มีสภาวะทางร่างกายและติดใจเกิดขึ้นหลายรูปแบบ

คลื่นสมองกับการนอนหลับ

คลื่นสมองขณะหลับนั้นมีความเกี่ยวข้องกับการนอนค่อนข้างมาก เพราะหากอยากให้ร่างกายได้นอนหลับพักผ่อนอย่างเต็มที่ และมีคุณภาพในการนอนหลับที่ดี ควรอยู่ในช่วงที่สมองปล่อยคลื่นสมองความถี่ต่ำหรือคลื่นมองเดลต้า (Delta) โดยเมื่อคลื่นสมองอยู่ในช่วงที่มีความถี่ต่ำ ระบบการทำงานของสมองและร่างกายก็จะดีขึ้น ช่วยทำให้รู้สึกผ่อนคลาย สามารถเช้าสู่ช่วงหลับลึกหรือ REM Sleep ได้ง่ายขึ้น ทำให้นอนหลับสนิทตลอดคืน ตื่นมาพร้อมความสดชื่น

ส่วนคลื่นสมองที่ส่งผลทำให้นอนไม่หลับ จะเป็นกลุ่มของคลื่นสมองที่มีความถี่สูงๆ โดยเฉพาะคลื่นสมองเบต้า (Beta) ซึ่งเป็นคลื่นที่สมองปล่อยออกมาในช่วงที่ร่างกายทำกิจกรรมต่างๆ สมองจึงมีความตื่นตัวและใช้พลังงานมาก เลยทำให้หากร่างกายอยู่ในช่วงนี้ ก็จะมีผลการนอนหลับนั้นเอง ทั้งนอนไม่หลับ หลับไม่สนิท ฝันร้าย หรือนอนละเมอ นั่นเอง

📌 คลิกอ่านเพิ่มเติม: แนะนำ 12 วิธีนอนหลับสนิท สำหรับคนมีปัญหานอนไม่หลับ อยากหลับสนิท หลับลึกขึ้น ต้องอ่าน!

เทคนิคปรับคลื่นสมอง ช่วยผ่อนคลาย ลดความเครียด

1.ลดเวลาการใช้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์

การใช้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ ไม่ว่าจะเป็นโทรศัพท์มือถือ คอมพิวเตอร์ แท็บเล็ต iPad ต่างก็มีแสงสีฟ้า ซึ่งเป็นแสงที่ทำให้เกิดผลเสียต่อทั้งดวงตาและสมอง ดังนั้นการลดเวลาในการใช้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ จึงช่วยผ่อนคลายและลดความเครียดได้เป็นอย่างดี

2.ฟังเพลงหรือดนตรีสบายๆ

การฟังเพลงหรือดนตรี ไม่ได้เป็นแค่เพียงกิจกรรมที่สร้างความสุขให้กับผู้คนได้เท่านั้น เพราะการฟังเพลงหรือดนตรีสบายๆจะทำให้เกิดคลื่นเสียงพัฒนาสมอง ช่วยทำให้สมองผ่อนคลาย ช่วยลดความเครียด อีกทั้งยังช่วยให้จิตใจสงบ ช่วยให้คิดและวิเคราะห์แยกแยะได้ดีขึ้นอีกด้วย

3.นั่งสมาธิ เล่นโยคะ

การเล่นโยคะหรือการนั่งสมาธิ เป็นอีกหนึ่งเทคนิคที่ช่วยลดความเครียดและช่วยทำให้ร่างกายผ่อนคลายได้เป็นอย่างดี ดังนั้นจึงควรจะมีการเล่นโยคะหรือนั่งสมาธิอยู่บ่อยๆ อาจจะทำสักประมาณ 10-20 นาทีต่อวัน หากทำเป็นประจำก็จะดีต่อสุขภาพมากๆ

4.อยู่ในสถานที่ที่สงบ

การหลีกเลี่ยงสถานที่ที่มีเสียงดังหรือสถานที่ที่มีความวุ่นวาย เอาตัวเองไปอยู่ในสถานที่ที่มีความสงบ ก็เป็นอีกหนึ่งเทคนิคที่ช่วยในการปรับคลื่นสมองได้ โดยสถานที่ที่สามารถทำให้จิตใจสงบและสามารถปรับคลื่นสมองได้นั้น มีอยู่หลายสถานที่ ไม่ว่าจะเป็นสวนสาธารณะหรือวัดวาอาราม เป็นต้น

5.ทานอาหารเสริมช่วยปรับคลื่นสมอง

การรับประทานอาหารเสริมที่ช่วยปรับคลื่นสมอง คือหนึ่งในเทคนิคที่ได้รับความนิยมมากๆ ในปัจจุบัน เพราะสามารถทำได้ง่ายและสะดวกรวดเร็ว ช่วยเติมสารอาหารที่มีประโยชน์ในการปรับคลื่นสมอง และผ่อนคลายความเครียด เช่น โพรโพลิส แมกนีเซียม สารสกัดจากดอกคาโมมายล์ ฯลฯ 

ซึ่งสำหรับใครที่กำลังมองหาอาหารเสริมช่วยปรับคลื่นสมอง เราขอแนะนำให้รู้จักกับผลิตภัณฑ์อาหารเสริมช่วยนอนหลับ ZNIGHT จาก Sashii Brand ที่มีสรรคุณช่วยคืนสมดุลการนอน ปรับคลื่นสมอง ลดความเหนื่อยล้า ทำให้นอนหลับสบายขึ้น และหลับลึกหลับสนิทตลอดคืน ปลอดภัยด้วยสารสกัดและสารอาหารจากธรรมชาติ ไม่ทิ้งสารตกค้างในร่างกาย และที่สำคัญคือตัวผลิตภัณฑ์อยู่ในรูปแบบเจลลี่ จึงทานได้ง่าย และดูดซึมเข้าสู่ร่างกายได้อย่างรวดเร็ว

จะเห็นได้ว่า คลื่นสมอง (Brain Wave) คือหนึ่งในกระบวนการทำงานของสมอง ที่มีผลต่อสุขภาพร่างกายและการนอนหลับ โดยคลื่นสมองจะมีการเปลี่ยนแปลงไปตามภาวะการทำงานของสมองในแต่ละคน ถ้าหากว่าใครมีคลื่นสมองอยู่ในระดับที่ดี ร่างกายก็จะได้รับประโยชน์อย่างเต็มที่ แต่ถ้าหากว่าใครมีคลื่นสมองอยู่ที่มีความถี่สูง ก็อาจจะส่งผลต่อการนอนหลับ ทำให้นอนไม่หลับหรือหลับไม่สนิทได้ ดังนั้นจึงต้องมีการปรับคลื่นสมองเพื่อให้กลับมาอยู่ในช่วงที่มีความถี่ต่ำ หรือช่วงที่สมองปล่อยคลื่นเดลต้าออกมาด้วยเทคนิคต่างๆ เช่น การนั่งสมาธิ การเล่นโยคะ ฟังเพลงเบาๆ เพื่อผ่อนคลาย หรือการทานอาหารเสริมช่วยปรับคลื่นสมองอย่าง SASHII ZNIGHT ก็จะสามารถช่วยให้สุขภาพการนอนดีขึ้นได้